As centrais sindicais do Mercosur e a Unión Europea unifican o rexeitamento ao acordo e piden participar nas negociacións

Por Juan Piscetta | 26-3-21

No marco do 30° aniversario do bloque rexional, as confederacións presentarán hoxe un “Foro Laboral” coa presenza de funcionarios e diplomáticos. O sector gremial expón reparos polos dereitos humanos, laborais e ambientais que quedarán afectados polo tratado asinado en 2019.

O 30° aniversario da firma do Tratado de Asunción que deu a luz ao Mercosur terá como novidade a patada a un reagrupamento sindical a nivel internacional. Ante a presenza de funcionarios er diplomáticos, as centrais obreiras dos bloques do Cono Sur e da Unión Europea lanzarán hoxe un “Foro laboral”, co obxectivo de rexeitar os termos da asociación birrexional Mercosur-UE e facer presión para que os representantes do movemento obreiro teñan participación nas negociacións.

Do mesmo xeito que o cume de presidentes do Mercosur, que será encabezado polo presidente Alberto Fernández, o lanzamento do Foro Laboral farase de maneira virtual, a partir das 12 deste venres. Os condutores do evento son a Coordinadora de Centrais Sindicais do Cono Sur ( CCSCS) e a Confederación Europea de Sindicatos (CES). No formal, as dúas entidades representan ás principais organizacións do sindicalismo dos países de ambas as áreas económicas, entre as que se inclúe a CXT e as CTA arxentinas.

A CCSCS e a CES ratificarán, agora de maneira unificada, a súa oposición ao acordo entre o Mercosur e a Unión Europea que se selou o 28 de xuño de 2019, tras vinte anos de negociacións. Os sindicatos argumentan que foron vetados -xunto aos empresarios- de participar do deseño do tratado internacional, o que “descoñece o rol democrático” que teñen este sector da sociedade como “axentes fundamentais do desenvolvemento sostible”.

Nunha declaración conxunta, tanto a Coordinadora do Cono Sur como a Confederación Europea deslizaron un grupo de críticas ao acordo Mercosur-UE, entre elas a non inclusión de garantías de “protección ambiental e o respecto dos dereitos humanos e laborais”, a exclusión dos sindicatos na “vixilancia e garantía do respecto dos compromisos coas normas laborais internacionais fundamentais” e a falta dun “Foro Laboral específico que supervisaría a implementación da dimensión laboral”, como a ausencia de sancións e controis en materia laboral.

Ademais, tampouco “considera as sensibilidades e asimetrías das dúas partes”, como o risco que implica para as industrias nacionais do Mercosur e o sector agrícola da Unión Europea; carece dunha “exención xeral para os servizos públicos” no que respecta a liberalización de servizos, e non inclúe “mecanismos efectivos para promover as pequenas e medianas empresas, como o apoio financeiro e a transferencia de tecnoloxía”, entre outros aspectos.

As entidades sindicais fanse eco dos temores que xera o tratado de libre comercio na actividade produtiva. Consideran que existe un “rumbo comercial” que abandonará o mandato de afondar na relación histórica entre o Cono Sur e o Vello Continente, que tiña a intención de xerar un modelo desenvolvo sostible e con xustiza social. Por iso, instan os representantes da Unión Europea e do Mercosur a “ter debidamente en conta as preocupacións dos traballadores e traballadoras”.

O sindicalismo ante a integración

A parte sindical da poxa comercial fará unha demostración de presenza este venres ante as autoridades políticas que levan adiante as conversacións. A actividade será encabezada polo uruguaio Fernando Gambera, titular da Coordinadora do Cono Sur e dirixente da central PIT-CNT; e o italiano Luca Visentini, por parte da CES. Haberá tamén apoio gremial global, como a secretaria xeral da Confederación Sindical Internacional (CSI), Sharon Burrow, a entidade sindical máis grande do mundo que aglutina a organizacións de 163 países e representa formalmente máis de 200 millóns de traballadores.

Entre os diplomáticos o nome máis destacado é o de Pablo Grinspun, embaixador arxentino para a Unión Europea; o director de Asuntos Internacionais do Mercosur, Darío Celaya; e Gerardo Corrés, director de Relacións Internacionais do Ministerio de Traballo. Tamén haberá funcionarios da parte contraria do Vello Continente, como referentes da Comisión Europea e o Parlamento Europeo.

As organizacións sindicais chegan tarde á discusión do acordo UE- Mercosur, aínda que non está todo definido. Despois da firma do acordo marco en 2019, lembrada polo anecdótico pranto de festexo do ex chanceler Jorge Faurie no goberno de Mauricio Macri, abriuse un período de revisión legal e de axuste do texto, para ser logo traducido e aprobado por cada parlamento dos países adherentes.

Con todo, a versión final do documento non se pechou e o acordo de integración entrou un terreo de incerteza, co cambio político en Arxentina desde a chegada do goberno de Alberto Fernández, e o rexeitamento do brasileiro Jair Bolsonaro a adecuarse a unha política ambiental sustentable. O golpe máis forte deuno a propia Unión Europea, que fixo oficial a súa negativa para asinar os termos do acordo tal como están.

A intención dos negociadores é destrabar e modificar o capítulo ambiental, a raíz do impacto que terían as exportacións primarias na Unión Europea e as débiles regulacións en relación ao cambio climático. O ambientalismo está organizado politicamente e con capacidade de mobilización en Europa. Eses cambios non serían suficientes para convencer a todos os protagonistas, sobre para quen vela por resgardar os intereses industriais no Mercosur.

Co lanzamento do Foro Laboral, a Coordinadora tenta recuperar o protagonismo que chegou a ter nos anos noventa no Mercosur, cando o bloque daba os seus primeiros pasos. Creouse en 1986, case en espello ao Mercosur: a súa primeira tarefa foi intervir na integración. Era outra etapa do mundo e da globalización, onde a maioría dos países confluían cara ao multilateralismo e aos organismos de libre comercio tras a finalización da Guerra Fría.

Por entón, o agrupamento sindical puido torcer o curso dalgunhas negociacións do bloque rexional e tivo éxito na inclusión dunha dimensión laboral. Desa intervención de alta diplomacia creouse que Subgrupo de Traballo ( SG11), a primeira institución laboral do organismo; e sancionouse a Declaración Sociolaboral do Mercosur, primeiro en 1998 e logo en 2015, un dos poucos institutos con capacidade de regulación das relacións laborais na rexión. En 1999, cando o Mercosur enfrontaba a súa primeira crise pola desvalorización do real e a forte caída do comercio intrabloque, a Coordinadora foi un dos poucos grupos con iniciativa para defender ao organismo. Desde o século XX en diante houbo pequenas reformas, e o bloque perdeu vitalidade. En 2021 o contexto é outro. Tanto o Mercosur como a Unión Europea están debilitados pola crise xerada polo coronavirus, as divisións políticas internas e o antiglobalismo.

Fonte: Infobae