Por Alejandro López de Miguel | 24-1-18
A comisaria de Comercio, Cecilia Malmström, traslada esta mensaxe nunha carta á secretaria de Estado de Comercio, Marisa Poncela. Poncela escribiu a Bruxelas en decembro para aclarar que o Executivo español prefire que os tratados comerciais non se negocien e ratifiquen de forma separada aos acordos de protección aos investidores, o rumbo que vai seguir a Comisión Europea.
A Comisión Europea empeza o novo ano político con algunhas novidades, pero coa intención de manter os mecanismos que blindan ás multinacionais no marco dos acordos comerciais. Así se desprende da carta enviada pola comisaria de Comercio, Cecilia Malmström, á responsable da Secretaría de Comercio española -dependente do Ministerio de Economía-, Marisa Poncela, publicada na web do Executivo comunitario. Na misiva, Malmström afirma que o obxectivo de Bruxelas é “asegurar un terreo de xogo en igualdade de condicións/equilibrado” para os investidores, e incide en que a protección das corporacións seguirá sendo “un dos obxectivos máis importantes da axenda de comercio da UE”.
A carta, datada o 9 de xaneiro deste ano, responde á misiva enviada por Poncela o pasado 4 de decembro, na que a titular de Comercio expresaba a súa preocupación pola separación dos acordos de protección de investidores e os novos tratados comerciais, anunciada por Bruxelas a finais de ano -despois de dar varias pistas respecto diso-. Así, e aínda que dá validez ao argumento de Poncela de que certas negociacións poden perder “tracción” con esta nova “arquitectura”, Malmström afirma que servirá para asentar os acordos de libre comercio “sobre unhas bases máis estables”, e incide en que o fundamental é que se sigan perseguindo obxectivos “de forma colectiva”. “Confío en que España seguirá servindo de apoio”, reza o texto.
De paso, e tras as dificultades para tramitar o acordo comercial UE-Canadá ( CETA) polo rexeitamento do parlamento rexional belga de Valonia -e de sectores da sociedade civil e forzas políticas-, a comisaria de Comercio engade que, para manter o liderado da UE nesta materia, hai que ratificar e poñer en funcionamento os aocrdos aplicando os métodos necesarios de forma “lexítima e eficiente”.
Co TTIP en vía morta, o CETA en vigor de forma parcial, e en proceso de ratificación nos estados membros -España xa lle deu o seu visto e prace-, a Comisión Europea afronta o ano coa vista posta no Tribunal Multilateral de Investimentos ( MIC, polas súas siglas en inglés), a instancia arbitral que propón crear -aparece na carta de Malmström-, e á que espera derivar o groso de casos de arbitraxe de investimentos. A estas instancias só poden acceder as grandes empresas, e ao recorrer a elas logran esquivar a vía dos tribunais nacionais.
Desde a súa chegada a Comercio en 2014, e especialmente nos últimos meses, Malmström apostou por dar a batalla comunicativa, pelexando contra a imaxe de opacidade que a Comisión gañou con suor con cada trámite destes tratados, que ela non xerou pero que si tivo que xestionar.
Tamén é a principal responsable do ICS, unha mellora -para algúns, soamente cosmética- do sistema tradicional de protección de investidores, ISDS, que, con todo, non corrixe moitos dos erros deste mecanismo.
Soltar lastre para ratificar tratados máis rápido
Doutra banda, desde a Campaña Estatal non ao TTIP, CETA e TiSA, que aglutina a máis de 350 organizacións contrarias a estes tratados, alertan de que a separación en dous dos acordos comerciais só obedece ao intento de Bruxelas por soltar lastre, para ratificar máis rápido estes tratados.
Así, a maior parte das súas disposicións entrarían no marco das competencias exclusivas da UE, polo que estes tratados só requirirían do visto e prace do Consello Europeo e do Europarlamento. Pola súa banda, os acordos de protección de investimentos si pasarían polos parlamentos nacionais -e por algunhas cámaras rexionais-.
O afloramento do CETA puxo de relevo o rexeitamento que xeran este tipo de instancias arbitrais, que, en palabras do portavoz da Campaña, Tom Kucharz outorgan “amplos privilexios aos investidores transnacionais”. “Constitúen unha das grandes inxustizas do dereito internacional e da globalización neoliberal”, denuncia Kucharz, que en varias ocasións alertou dos seus perigos.
“O ISDS permite atacar políticas públicas vitais e decisións democráticas” -continúa- , “provoca unha friaxe lexislativa e permite que tribunais arbitrais -con avogados con conflitos de intereses e que só buscan beneficios económicos- xulguen a legalidade ou oportunidade das decisións administrativas, parlamentarias ou xudiciais”,remata.
Fonte: No al TTIP